Index Copernicus

Z uwagi na rozprzestrzeniające się praktyki Predatory Journals, a także na potrzebę opisania i uporządkowania tego zjawiska, a zarazem ostrzeżenia środowiska naukowego przed współpracą z czasopismami podejrzanymi o stosowanie w. w. praktyk, Zespół Index Copernicus podjął decyzję o publikacji wyników przeprowadzonej weryfikacji naukowcom korzystającym z bazy ICI World of Journals. Paszporty czasopism, które nie przeszły procedury weryfikacji pod kątem stosowania praktyk Predatory Journals oznaczone zostały stosownym ostrzeżeniem (więcej o procedurze weryfikacji czasopism).

Transparency Warning

Dane czasopismo otrzymuje to ostrzeżenie w przypadku, gdy nie przestrzega zasady transparentności działań, w wyniku czego nie udało się potwierdzić świadczenia rzetelnych usług redakcyjnych. W praktyce oznacza to, że Redakcja – mimo otrzymania takiego zalecenia – nie wprowadziła do bazy ICI kompletnej informacji o zawartości poszczególnych wydań opublikowanych w roku podlegającym ocenie lub nie dostarczyła wymaganej listy recenzentów wraz z samymi recenzjami wskazanych artykułów. Inną przyczyną nadania czasopismu tego ostrzeżenia jest upowszechnianie informacji o indeksacji w bazie referencyjnej, której wiarygodność stała się przedmiotem debaty naukowców (są to bazy oferujące przyznanie czasopismu wskaźników łudząco podobnych do tych, stosowanych przez zaufane bazy bibliometryczne – Journal Impact Factor – Clarivate Analytics, SCImago Journal Rank – SCOPUS). Wprowadzenie oznaczenia Transparency Warning ma celu ostrzeżenie naukowców przed współpracą z czasopismami, u których nie udało się potwierdzić obowiązywania rzetelnego procesu redakcyjnego.

Predatory Alert

Dane czasopismo otrzymuje to ostrzeżenie w przypadku, gdy stwierdzono stosowanie przez Redakcje praktyk Predatory Journals, o czym świadczy brak przeprowadzania rzetelnej recenzji manuskryptów, wykorzystywanie mylących działań komunikacyjnych, prowadzenie agresywnej polityki rozpowszechniania fałszywych informacji o zaangażowaniu uznanych naukowców w proces redakcyjny czy o indeksacji periodyku w zaufanych bazach bibliograficznych.

Mechanizmy przeciwdziałania praktykom Predatory Journals

Jednym z celów działań Zespołu Index Copernicus w kontekście przeciwdziałania praktykom Predatory Journals jest opracowanie narzędzi, których wdrożenie pozwoli Redakcjom zachować standardy usług właściwych dla czasopism o charakterze naukowym i zaprzestać stosowania drapieżnych praktyk publikacyjnych. Tym samym – jeśli czasopismo otrzyma odmowę indeksacji w danym roku – będzie mogło poddać się weryfikacji w roku kolejnym. Każda Redakcja, która zdecyduje się wdrożyć odpowiednie rozwiązania, a tym samym spełnić zdefiniowane kryteria i poddać się ponownej weryfikacji w bazie ICI Journals Master List ma szansę, aby dane ostrzeżenie zostało usunięte z Paszportu Czasopisma w kolejnych ewaluacjach.

O zaprzestaniu stosowania przez Redakcje praktyk Predatory Journals, świadczy wdrożenie zaproponowanych przez Index Copernicus standardów rzetelności publikacyjnej co przejawia się przede wszystkim w publikowaniu kompletnej informacji o warunkach przyjęcia artykułu do publikacji, właściwym doborze recenzentów oraz stosowaniu odpowiednich komponentów recenzji naukowej (więcej o standardach usług redakcyjnych). Oprócz świadczenia rzetelnych usług publikacyjnych Redakcja powinna również zaprzestać rozpowszechniania fałszywych informacji o czasopiśmie, jeśli takie działania były dotąd praktykowane.

Lista czasopism podejrzanych o stosowanie praktyk Predatory Journals, jak i tych, które nie przestrzegają zasady transparentności działań dostępna jest w bazie ICI World of Journals, na stronie https://journals.indexcopernicus.com/search/form. Zaawansowane narzędzia pozwalają na wyszukanie czasopism zarówno ze statusem Transparency Warning jak i Predatory Alert.